Plan strategiczny firmy – warunek sukcesu?

Najważniejsze informacje

• Bez solidnego planu, firmy mogą mieć trudności z osiągnięciem swoich celów. Planowanie strategiczne umożliwia przewidywanie przyszłości, określanie celów i wyznaczanie ścieżki do ich realizacji.
• Planowanie może mieć różne horyzonty czasowe i zakres – od planów operacyjnych na bieżący rok, przez plany taktyczne na 1-5 lat, do planów strategicznych na więcej niż 5 lat.
• Kluczowe etapy tworzenia planu strategicznego obejmują analizę środowiska i firmy, określanie potrzeb i celów, wybór strategii, jej wdrożenie i kontrolę efektów.
• Mimo ryzyka związanego z nieprzewidywalnością przyszłości, dobrze opracowany plan strategiczny dostarcza firmie szereg korzyści, takich jak lepsze zarządzanie zasobami, podejmowanie decyzji, nadzór i redukcja kosztów.
• Proces planowania strategicznego powinien być skrupulatnie przemyślany i wymaga zaangażowania wielu osób w organizacji. Należy przeprowadzić analizy, które pomogą wyznaczyć cele strategiczne.
• Stworzenie planu strategicznego powinno to być zadaniem zespołu planowania strategicznego, składającego się z członków organizacji na różnych szczeblach. Możliwe jest również skorzystanie z zewnętrznego doradztwa strategicznego.
• Misja firmy powinna być kluczowym elementem planu strategicznego, pomagając określić kierunki działania zgodne z jej głównym celem.

Za rok odbędą się mistrzostwa pewnego kraju w biegu na 1 000 metrów. Wielu biegaczy ma zamiar wziąć udział w konkursie, ale dwóch jest szczególnie zdeterminowanych, by stanąć na najwyższym miejscu na podium. Pierwszy z nich ma rozpisany plan treningów na każdy miesiąc, jasno zdefiniowane kamienie milowe oraz pracuje z dietetykiem nad swoją dietą. W skrócie – wie, co musi zrobić, żeby zmaksymalizować swoje szanse na odniesienie sukcesu. Drugiemu biegaczowi też zależy na zwycięstwie, ale mimo to nie posiada żadnego planu. Czasem przebiegnie kilka kilometrów, raz na jakiś czas pójdzie na siłownię i zje coś zdrowego. Wszystkie jego działania są jednak chaotyczne i mają raczej okazjonalny charakter.

Odpowiedź na pytanie, który z nich ma większe szanse na zwycięstwo, jest oczywista. Posiadanie planu zwiększa prawdopodobieństwo osiągnięcia sukcesu nie tylko w sporcie. Ta prawda odnosi się również do innych dziedzin życia. Nie inaczej jest w przypadku biznesu.

Planowanie strategii firmy, czyli?

Poprzez planowanie projektujemy naszą wizję przyszłości – ma ono pomóc określić cele i wybrać właściwe działania, by je zrealizować. Z uwagi na horyzont czasowy i charakter opracowywanego planu wyróżniamy:

• Plan operacyjny – opracowywany na okres maksymalnie jednego roku, choć w praktyce częściej ma się do czynienia z planami operacyjnymi miesięcznymi lub kwartalnymi,
• Plan taktyczny – o horyzoncie czasowym od roku do pięciu lat,
• Plan strategiczny – przeważnie opracowywany na okres powyżej pięciu lat.

O czym pamiętać podczas tworzenia planu strategicznego?

Na szczególną uwagę zasługuje plan strategiczny. Zanim zaczniemy jednak definiować szerzej to pojęcie, należałoby najpierw wyjaśnić, czym jest strategia. Jest to jedno z tych pojęć, które ze względu na szeroki wachlarz interpretacji, posiadają wiele definicji. Przyjmijmy więc, za profesorem Kieżunem, że strategia to zespół decyzji określających perspektywy działalności firmy i jej przewidywane relacje z podmiotami zewnętrznymi. Projektować strategię przedsiębiorstwa znaczy dokonać wyboru działalności, w której chce ono być aktywne oraz określić zasoby niezbędne do przetrwania i dalszego rozwoju.

Jasno z tego wynika, że opracowanie strategii firmy jest jednym z kluczowych działań w ramach każdej organizacji – niezależnie od jej rozmiaru.

Proces planowania strategicznego - wyznaczanie celów strategicznych

Strategiczne planowanie obejmuje wiele elementów, ale jednym z najważniejszych jest wyznaczanie celów strategicznych. Dobry plan strategiczny pomaga firmie określić, gdzie chce być w przyszłości i jakie kroki są niezbędne do osiągnięcia tego celu. W ramach planowania strategicznego musi nastąpić ocena mocnych i słabych stron organizacji, zasobów, które ma do dyspozacji, a także obszarów, w których może poprawić swoje działanie. Dobry plan strategiczny zawiera jasno sformułowane cele działania firmy, które są zgodne z misją organizacji i pomagają w realizacji działań strategicznych.

Ważnym elementem planu strategicznego jest również określenie, jakie zasoby organizacji będą potrzebne do realizacji celów. To obejmuje zasoby ludzkie, finansowe, technologiczne i inne, które są niezbędne do osiągnięcia celów strategicznych. W ramach tego procesu, organizacja powinna mieć również szczegółowy plan działań, który opisuje, jakie kroki zostaną podjęte w celu realizacji strategii. Opracowanie takiego planu wymaga zarówno głębokiego zrozumienia firmy, jak i środowiska, w którym działa.

Co zawiera plan strategiczny firmy?

• Analiza środowiska, w której powinny znaleźć się odpowiedzi na pytania: jaki jest nasz rynek zbytu? Jaki mamy udział w tym rynku? Kogo zaliczamy do konkurencji substytucyjnej, a kto stanowi naszą konkurencję potencjalną? Kim są nasi dostawcy i jaką mają pozycję negocjacyjną? Jak wygląda sytuacja na rynku pracy? Jakie są przepisy prawne dotyczące naszej działalności? Na tym etapie warto skorzystać z takich narzędzi jak analiza 5 sił portera lub analiza PEST.
• Analiza przedsiębiorstwa, informującą o: wielkości i profilu produkcji, systemie finansowym, motywacyjnym, przepływu informacji, wydatkach na badania i rozwój, posiadanych patentach i licencjach, zatrudnieniu, polityce marketingowej oraz strukturze organizacyjnej firmy.
• Analiza potrzeb, stanowiącą kluczowy etap tworzenia planu strategicznego. Jakie są nasze cele? Jaki udział w rynku chcemy osiągnąć? Jaki ma być nasz wolumen sprzedaży? Jak chcemy być postrzegani przez klientów i kontrahentów? W jakim kierunku chcemy się rozwijać? W co powinniśmy inwestować? Jak będzie wyglądała nasza firma i otoczenie za 5 lat? Analiza potrzeb musi zawierać odpowiedzi na te wszystkie pytania.

Rezultatem przeprowadzonych analiz powinien być wybór właściwej strategii, a następnie – wdrożenie jej w całym przedsiębiorstwie i kontrolowanie efektów.

Jak widać, to nic łatwego. Wymaga niemałego wysiłku intelektualnego oraz poświęcenia znacznych zasobów (pieniędzy, czasu). Ponadto, takie planowanie obarczone jest dużym ryzykiem, jako że nigdy nie możemy być pewni tego, co wydarzy się za tydzień czy dwa, nie mówiąc już o perspektywie kilku lat. Kryzys finansowy, katastrofa naturalna, nagła zmiana preferencji konsumentów czy polityki rządu – każdy z tych czynników może zdezaktualizować cały nasz plan lub chociaż znaczną jego część.

Komu powierzyć stworzenie planu strategicznego?

Zarządzanie strategiczne jest kluczowe dla sukcesu każdej organizacji, niezależnie od jej wielkości. Zarówno mała firma, jak i duża firma potrzebują dobrze opracowanego planu strategicznego, który określa kierunki działania i pomaga w osiągnięciu celów. Stworzenie planu strategicznego to zadanie dla zespołu planowania strategicznego, który składa się z kluczowych członków osób w firmie, zazwyczaj na poziomie zarządzania.

Zespół planowania strategicznego powinien skupić się szczegółowo na planowaniu strategicznym, uwzględniając różne strategie działania, które mogą pomóc firmie osiągnąć swoje cele. Powinien zawierać osoby z różnych obszarów działania organizacji, takich jak finanse, marketing, operacje i zasoby ludzkie. Każdy członek zespołu wnosi unikalne spojrzenie i ekspertyzę, które są niezbędne do opracowania skutecznego planu strategicznego.

W procesie tworzenia planu strategicznego, zespół powinien najpierw określić misję firmy, cele strategiczne i ocenić mocne i słabe strony organizacji. Następnie, powinien opracować plan działania, który pomoże firmie osiągnąć te cele. To może obejmować wszystko, od zmian w strategii marketingowej, przez inwestycje w nowe

Wyznaczanie kierunków działania zgodnych z misją organizacji?

Podczas tworzenia planu strategicznego, organizacja powinna mieć na uwadze swoją misję. Misja firmy definiuje jej istotę, określa, czym jest i dlaczego istnieje, stanowi podstawowy punkt odniesienia dla wszystkich działań firmy. W procesie planowania strategicznego musi być zawsze obecna, ponieważ pomaga określić kierunki działania zgodne z jej głównym celem. Na podstawie misji, organizacja może szczegółowo planować swoje strategiczne działania, które pomogą jej w realizacji postawionych celów. Takie podejście pozwoli na skuteczne zarządzanie celami organizacji oraz na skoordynowanie działań wszystkich członków zespołu. Ostatecznie, jest to klucz do osiągnięcia celów strategicznych i trwałego rozwoju firmy.

Co to jest planowanie strategiczne?

Pomimo wspomnianych powyżej wad, dobrze opracowany plan strategiczny stanowi dla firmy wielką wartość. Przede wszystkim, wyznacza kierunek działalności przedsiębiorstwa, tłumaczy, dlaczego firma istnieje i co robi. To spaja członków organizacji na każdym szczeblu, zapewnia poczucie przynależności do ważnego przedsięwzięcia i motywuje do dalszego działania. Dodatkowo:

• Pomaga przewidzieć potencjalne problemy zanim one wystąpią, co umożliwia podjęcie działań prewencyjnych,
• W razie pojawienia się problemów, ułatwia szybsze rozwiązywanie ich
• Za sprawą licznych analiz ułatwia bardziej optymalne zarządzanie posiadanymi zasobami, usprawniając tym samym funkcjonowanie organizacji
• Wspomaga kadrę zarządzającą w podejmowaniu lepszych decyzji, gdyż dysponuje ona pełniejszą informacją o otoczeniu i samej firmie
• Poprawia procesy nadzoru i zarządzania
• Umożliwia redukcję kosztów i podwyższenie zysku

Zatem, czy można odnieść sukces nie posiadając żadnego planu? Być może na krótką metę jest to możliwe, jednak w dłuższym horyzoncie czasowym powierzamy przyszłość naszego przedsięwzięcia losowi i liczymy na to, że będzie nam sprzyjał. Skoro można zredukować ryzyko i zapewnić sobie przewagę konkurencyjną, to czemu by tego nie zrobić?

Pojęcie doradztwa biznesowego pojawiło się w polskiej gospodarce wraz z prywatną przedsiębiorczością i ułatwieniem zakładania firm. Stały wzrost liczby małych i średnich przedsiębiorstw, których w Polsce jest obecnie około 1,5 miliona, oznacza również dynamiczny wzrost konkurencji. Im jest ona większa, tym trudniej utrzymać się na rynku i pokonać przeciwników.

A Ty, którym ze sportowców jesteś? Tym, który ufa tylko swojej intuicji i liczy na łut szczęścia, czy tym, który dokładnie wie, co robi i ma rozpisaną receptę na sukces?

Jeśli po przeczytaniu tego artykułu nadal masz problem ze stworzeniem planu strategicznego dla twojej firmy – skontaktuj się z nami. Nasz specjalista odpowie Ci w jaki sposób możemy pomóc twojemu biznesowi na darmowej konsultacji.