11.08.2020

Wywiady jako podstawowa metoda w analizie rynku – ConQuest

Świadczone przez firmy doradcze badanie rynku jest naturalnym elementem planowania efektywnej strategii rozwoju dla każdego przedsiębiorstwa. Swoje zastosowanie znajduje w celu zbadania satysfakcji klientów lub pracowników, poznania preferencji konsumentów i działań konkurencji, określenia aktualnego popytu, optymalnych cen oraz siły i wizerunku marki. Podstawową metodą badawczą w analizie rynku są wywiady przeprowadzane na określonej grupie respondentów, które wykorzystywane są zarówno w badaniach ilościowych, jak i jakościowych. Wybór odpowiedniego rodzaju badań zależy od jego celu, czyli tego, czego firma chce się z niego dowiedzieć. Podczas zgłaszania się do firmy doradczej warto mieć świadomość, czym różnią się te badania, ponieważ pozwalają one na uzyskanie informacji o rynku w różnych aspektach.

Badania ilościowe

Przeprowadzane na stosunkowo dużych próbach badania ilościowe pomagają ustalić skalę występowania pewnych zjawisk, wyznaczyć ich liczbową lub procentową charakterystykę oraz dają możliwość wnioskowania statystycznego. Celem tego rodzaju badań jest rozpoznanie stanu lub tendencji panujących na rynku, ustalenie wielkości popytu na produkt lub usługę oraz określenie, jak często dane zjawiska występują w różnych zbiorowościach. Rozróżniamy poszczególne metody zbierania danych w ilościowych badaniach rynku ze względu na sposób ich przeprowadzania.

CATI (Computer Assisted Telephone Interview), czyli wspomagany komputerowo wywiad telefoniczny to jeden z najskuteczniejszych sposobów pozyskiwania informacji w badaniach ilościowych. CATI polega na przeprowadzeniu wywiadu za pośrednictwem telefonu, podczas gdy odpowiedzi respondentów są automatycznie wprowadzane do komputera. Metoda ta zapewnia wysoką jakość badania, a jej główną zaletą jest szybkość realizacji oraz ścisły monitoring pracy ankieterów. Barierą CATI jest ich krótki czas trwania, dlatego sprawdzają się one najlepiej podczas przeprowadzania prostych badań dotyczących nieskomplikowanych kwestii.

CAWI (Computer Assisted Web Interview) są to wywiady przeprowadzane za pomocą Internetu przy użyciu kwestionariusza udostępnianego respondentom. Ich zaletą jest możliwość dodarcia do wąskich grup użytkowników, szybkość realizacji i stosunkowo niskie koszty. Anonimowość respondentów sprawia, że łatwiej jest uzyskać odpowiedzi na wrażliwe pytania, jednakże zwiększa także ryzyko pojawienia się odpowiedzi niezgodnych z prawdą, co stanowi główną wadę tej metody. Badania CAWI w ostatnich latach znacznie zyskały na popularności w związku z rozpowszechnieniem Internetu.

PAPI (Paper and Pencil Interview) jest tradycyjną metodą polegającą na zapisywaniu odpowiedzi respondenta na papierowym kwestionariuszu podczas przeprowadzanego wywiadu bezpośredniego. W dalszej kolejności zebrane dane są kodowane i przekazane do analizy. Głównymi wadami tej metody są stosunkowo duże nakłady finansowe wynikające z konieczności wydrukowania formularzy, czasochłonności przeprowadzania takiego wywiadu oraz ryzyko wystąpienia błędów w kodowaniu podczas przenoszenia uzyskanych odpowiedzi do analizy.

CAPI (Computer Assisted Personal Interview) jest metodą przypominającą PAPI, jednakże podczas tego typu badań wykorzystywane są urządzenia mobilne, takie jak tablet lub laptop, do których bezpośrednio wprowadzane są odpowiedzi ankietowanego. Zastosowanie komputera umożliwia wyeliminowanie problemów znanych w metodzie PAPI, polegających na błędach w kodowaniu.

Badania jakościowe

Metody jakościowe stosujemy, jeżeli klientowi bardziej niż na parametrach ilościowych zależy na dotarciu do motywów, zwyczajów, spostrzeżeń i przyczyn zachowań danej grupy docelowej. Tego rodzaju badania pozwalają na rozpoznanie nowego rynku. Badania jakościowe mogą stanowić samodzielną metodę w projekcie lub mogą zostać użyte do weryfikacji hipotez i pogłębienia wniosków z badań ilościowych.

FGI (Focus Group Interview) to zogniskowane wywiady grupowe polegające na dyskusji respondentów o zbliżonej charakterystyce. Badanie fokusowe jest skupione na konkretnym zagadnieniu i jest przeprowadzane zgodnie z ustalonym wcześniej scenariuszem przez wyznaczonego moderatora. Scenariusz składa się z pytań oraz opisu hipotetycznych sytuacji, które stymulują współrozmówców do luźnej dyskusji w obrębie danego tematu. Badania FGI pozwalają na większe zaangażowanie uczestników, których indywidualne opinie konfrontują się ze sobą i wzajemnie uzupełniają. Powyższe zalety czynią badania fokusowe coraz bardziej popularnymi.

IDI (In-Depth Interview), czyli indywidualny wywiad pogłębiony opiera się na osobistej, wnikliwej rozmowie z respondentem. IDI nie ma sztywno określonego scenariusza i wymaga od osoby przeprowadzającej wywiad elastycznego dostosowania się do odpowiedzi rozmówcy, aby mimo swobody wypowiedzi poruszone były wszystkie tematy. Tego typu wywiady są przeprowadzane w sytuacji, gdy zależy nam na poznaniu szczegółowej opinii mało licznej grupy osób, np. ekspertów branżowych.

Skuteczność wywiadów podczas badania rynku

Wykorzystywane w badaniach rynku wywiady niosą wiele możliwości dla firm, które usiłują wzmocnić swoją pozycję na rynku, zwiększyć swoją konkurencyjność lub chcą wejść ze swoimi produktami lub usługami na nowy rynek. Znajomość informacji pozyskanych poprzez wywiady pozwala także na skuteczniejsze zaplanowanie strategii marketingowych. Badanie rynku umożliwia przedsiębiorcom osiągnięcie lepszych wyników, dlatego korzystanie z usług analizy rynkowej w ostatnich latach stało się nieodzownym elementem każdej strategii rozwojowej firmy.

Paweł Litwinowicz

Zobacz inne wpisy

Badanie satysfakcji klienta
Analiza rynku

Badanie satysfakcji klienta – jak mierzyć zadowolenie?

Zobacz więcej
Badania ilościowe
Analiza rynku

Wywiady jako podstawowa metoda w analizie rynku – ConQuest

Zobacz więcej
Wyzwania branży
Gospodarka

Jakie są główne wyzwania branży ICT?

Zobacz więcej