11.08.2022

Jak diament strategiczny może pomóc w analizie Twojego przedsiębiorstwa?

Najważniejsze informacje:

  • Diament strategiczny Portera to efektywne narzędzie do analizy pozycji przedsiębiorstwa w kontekście konkurencyjności, które bada zarówno mikro- jak i makrootoczenie firmy.
  • Cztery klasyczne elementy diamentu strategicznego (warunki czynników, warunki popytu, sektory powiązane i pomocnicze, strategii struktura i rywalizacja firmy) oddziałują na siebie wzajemnie, co jest kluczowe dla zrozumienia synergii w kształtowaniu przewagi konkurencyjnej.
  • Analiza warunków czynników pozwala na identyfikację podstawowych i zaawansowanych zasobów, które mogą przyczynić się do budowania przewagi konkurencyjnej.
  • Zrozumienie warunków popytu, w tym struktury i dystrybucji popytu, pozwala na skuteczniejsze zaspokajanie zapotrzebowania konsumentów.
  • Analiza sektorów powiązanych i pomocniczych pozwala na głębsze zrozumienie konkurencji oraz łańcucha dostaw, co jest kluczowe dla zrozumienia miejsca firmy na rynku.
  • Analiza strategii, struktury i rywalizacji pozwala na zrozumienie, jak konkurencja rynkowa wpływa na rozwój innowacyjności przedsiębiorstwa.
  • Dodatkowo, diament strategiczny uwzględnia wpływ działań rządu i szansy, które choć mają charakter czasowy, mogą mieć istotny wpływ na konkurencyjność firmy.
  • Diament strategiczny dostarcza informacji, które mogą stanowić solidną podstawę do ustalania strategii rozwoju przedsiębiorstwa, walki z konkurencją i wykorzystywania okazji rynkowych.

Zastanawiasz się, jak Twoje przedsiębiorstwo wypada na tle konkurencji lub chcesz wiedzieć jak poprawić jego pozycję? Przydatnym narzędziem może okazać się diament strategiczny opracowany przez Michaela E. Portera. Początkowo odnosiła się ona do teorii przewagi konkurencyjnej między krajami, ale w aktualnej rzeczywistości gospodarczej może być bez problemu stosowana do analizy przedsiębiorstw, czy konkretnych branż. W schemacie zostały wyróżnione cztery elementy, które przy odpowiednio głębokiej analizie mogą dać informacje o konkurencyjności naszego przedsiębiorstwa oraz o tym, jak może się ona rozwinąć. W skład klasycznego modelu wchodzą:

  • warunki czynników,
  • warunki popytu,
  • sektory powiązane i pomocnicze,
  • strategii struktura i rywalizacja firmy.

Co Pokazuje diament Portera?

Diament Portera, jako narzędzie analizy strategicznej, dostarcza szerokiego spektrum informacji, które mogą być kluczowe dla zrozumienia pozycji przedsiębiorstwa w środowisku konkurencyjnym. Przede wszystkim, pomaga zrozumieć, jakie czynniki kształtują konkurencyjność firmy w jej otoczeniu – czy to w kontekście dostępności i jakości zasobów, warunków popytu, powiązań z innymi sektorami, czy wewnętrznej struktury i strategii. Pozwala także dostrzec, jak te elementy wpływają na siebie nawzajem, co jest niezwykle ważne w kontekście szukania synergii i budowania przewagi konkurencyjnej.

Ważną cechą diamentu Portera jest też to, że pozwala na analizę wpływu działalności rządu oraz roli przypadkowości i nieprzewidywalności w kształtowaniu konkurencyjności. Te aspekty często są pomijane w innych modelach analizy strategicznej, a mogą mieć kluczowe znaczenie dla długoterminowego sukcesu przedsiębiorstwa.

Jak diament strategiczny może pomóc budować konkurencyjność firmy?

Należy sobie zadać pytanie, jak wykorzystać diament strategiczny oraz poszczególne jego elementy w kształtowaniu strategii przedsiębiorstwa. Przechodząc przez charakterystykę pojedynczych części modelu, należy wiedzieć, że głównym założeniem jest wzajemne ich oddziaływanie na siebie i osiągnięcie efektu synergii. Skupienie się na jednym elemencie może nie dać pełnego obrazu pozycji naszej firmy wśród konkurentów.

Przy analizie pierwszego filaru, jakim są warunki czynników, należy się skupić na grupowaniu ich jako podstawowe i zaawansowane. Pierwsza grupa odnosi się do makrootoczenia, na które przedsiębiorstwo ma ograniczony wpływ. Przy ich pomocy można kształtować czynniki zaawansowane, które faktycznie dają przewagę nad konkurencją i pomagają budować strategię firmy. Zaliczają się do nich między innymi: know-how, doświadczenie siły roboczej, czy innowacyjna infrastruktura.

Drugim elementem diamentu strategicznego są warunki popytu, czyli dogłębna analiza zapotrzebowania na produkt lub usługę w otoczeniu firmy (na przykład w kraju). Przede wszystkim należy się skupić na strukturze popytu, dzięki czemu możemy trafniej odpowiadać zapotrzebowaniu konsumentów. Ważny jest również jego rozkład, gdyż może być on równomierny pod względem geograficznym lub tworzony przez aglomeracje. W tej części analizy warto też wziąć pod uwagę, jaki typ produktu wytwarza nasza firma, gdyż ze względu na dysonans w tempie wzrostu popytu inaczej konstruuje się strategię dla dobra podstawowego, a inaczej dla luksusowego.

Kolejna część modelu, czyli sektory powiązane i pomocnicze – obejmują one szeroko pojętą analizę konkurencji oraz łańcucha dostaw. Należy wziąć pod uwagę te firmy, które bezpośrednio tworzą konkurencję dla naszego przedsiębiorstwa oraz te produkujące niezbędne do naszego procesu produkcji części. Konieczne jest zbadanie barier wejścia na rynek oraz warunki i trendy panujące na nim. Może się okazać, że konieczne jest przeznaczenie relatywnie dużych nakładów na badania i rozwój, aby zdobyć satysfakcjonującą pozycję, co wymusi zmianę strategii przedsiębiorstwa.

Na ostatni filar klasycznego diamentu strategicznego składają się strategia, struktura i rywalizacja firmy. W kontekście jednostki gospodarczej chodzi przede wszystkim o działanie konkurencji rynkowej na napędzanie rozwoju innowacyjności przedsiębiorstw. Wykorzystując tę zależność oraz inne dostępne zasoby, można wyznaczać cele, które poprawią naszą konkurencyjność względem innych firm.

Jak sprawdzić swoją pozycję na tle konkurencji?

Jako uzupełnienie klasycznego modelu Portera wyróżnia się jeszcze dwa dodatkowe czynniki: rząd i szansę. Działania rządu mają charakter niezwykle zmienny, często podyktowany sytuacją polityczną w kraju, a jednocześnie bardzo istotny. Rząd może stymulować popyt, tworzyć i egzekwować nowe prawa dotyczące konkurencji rynkowej czy też zachęcać przedsiębiorców do działalności innowacyjnej. Pojęcie szansy odnosi się zaś do losowości, która występuje w przestrzeni ekonomicznej. Oznacza to, że czasami losy produktu na rynku są zupełnie przypadkowe. Oba te aspekty nie mogą prowadzić jednak do stałej, lecz jedynie tymczasowej przewagi konkurencyjnej, dlatego często nie są brane wystarczająco pod uwagę podczas tworzenia analizy i przygotowywania strategii przedsiębiorstwa.

Diament strategiczny jest efektywnym i uniwersalnym narzędziem służącym do analizy przedsiębiorstwa i jego konkurencji, gdyż bada on zarówno mikro- jak i makrootoczenie firmy. Należy jednak zauważać synergię między jego elementami, co przekłada się na bardziej rzeczywisty obraz sytuacji naszego przedsiębiorstwa. Diament jako narzędzie raczej nie funkcjonuje samodzielnie, a stanowi uzupełnienie innych rodzajów analiz. Jednakże dostarczane przez niego informacje mogą stanowić solidną podstawę do ustalania strategii rozwoju przedsiębiorstwa, walki z konkurencją i wykorzystywania okazji rynkowych.

Dlaczego analizować sytuacje strategiczną firmy?

Analiza strategiczna firmy jest niezbędnym elementem zarządzania i planowania rozwoju. Pozwala ona na zrozumienie aktualnej pozycji przedsiębiorstwa na rynku, identyfikację mocnych i słabych stron, a także wykrycie potencjalnych zagrożeń i szans. Bez takiej analizy, firmy mogą nie zdawać sobie sprawy z kluczowych trendów, zmian w zachowaniach konsumentów, czy nowych konkurentów, co może skutkować nieodpowiednimi decyzjami strategicznymi. Zrozumienie sytuacji strategicznej pozwala firmom na skoncentrowanie swoich zasobów na najbardziej obiecujących obszarach, unikanie niekorzystnych sytuacji rynkowych, a także na skuteczne przeciwdziałanie działaniom konkurencji. Dodatkowo, analiza strategiczna umożliwia monitorowanie skuteczności wprowadzanych strategii i ich ewentualne modyfikacje, co jest kluczowe dla utrzymania i rozbudowy przewagi konkurencyjnej.

Chciałbyś przeprowadzić analize swojej pozycji na rynku, ale nie wiesz od czego zacząć? Wypełnij formularz poniżej i umów się na darmową konsultację, a nasi specjaliści pomogą wybrać Ci odpowiednie rozwiązanie!

Kacper Górniak

Zobacz inne wpisy

Cztery narzędzia, które odmienią Twój newsletter
Marketing

Cztery narzędzia, które odmienią Twój newsletter

Zobacz więcej
Macierz Ansoffa | Strategia
Narzędzia analizy projektowej

Jak Macierz Ansoffa może pomóc w opracowaniu strategii dla Twojej firmy?

Zobacz więcej
dokumenty strategii
Gospodarka

Strategie przewagi konkurencyjnej – którą wybrać?

Zobacz więcej